Onze kinderen zijn het huis uit en we hebben extra ruimte. Is het financieel aantrekkelijk om een kamer te verhuren via de hospitaregeling? - André van Luijk

Artikel van André van Luijk in het RD

Kwestie: Onze kinderen zijn het huis uit en we hebben extra ruimte. Is het financieel aantrekkelijk om een kamer te verhuren via de hospitaregeling?

De oudere generatie zal de “hospita” nog wel kennen. Een hospita (of hospes) stelt zijn of haar woning beschikbaar aan iemand die woonruimte zoekt. Je komt letterlijk bij iemand inwonen, waarbij je de toegang deelt en vaak ook gemeenschappelijke voorzieningen, zoals keuken, badkamer en toilet.

De woningnood is zo groot dat er inmiddels 60.000 studenten op zoek zijn naar een kamer. Minister Keijzer was daarom in 2024 een campagne gestart met als thema "Word hospita!". Uit onderzoek is gebleken dat ongeveer 100.000 mensen hiervoor openstaan. De hospita ontvangt huur en de huurder heeft woningruimte. Het zou een van de oplossingen zijn om de woningvoorraad beter te benutten. Maar wat zijn de nadelen?

Allereerst lever je als hospita een deel van je privacy in. Daarnaast heb je een verantwoordelijkheid voor de huurder, zoals zorgen voor goed onderhoud van de woning en een bepaalde mate van zorgplicht. Wanneer je als belegger een woning verhuurt, liggen deze zaken toch net even wat anders. Ook moet je goede afspraken maken, omdat de verwachtingen verschillend kunnen zijn. Je kinderen heb je van jongs af aan opgevoed en zij weten bewust en onbewust wat de waarden, normen en ongeschreven regels in je huishouden zijn. Als je studenten in huis neemt, is het wel belangrijk om dit goed te bespreken om te voorkomen dat je persoonlijke of culturele conflicten krijgt. De verdienste kan heel fijn zijn, maar als het mis gaat met elkaars verwachtingen, is dat geld ineens minder belangrijk. Loopt het wél goed tussen hospita en huurder, dan kan de constructie je behalve financiële inkomsten leuke contacten opleveren. Woon je als hospita alleen, dan kan het hebben van een huurder je ook een veilig gevoel geven.

Besluit je je woning beschikbaar te stellen voor verhuur en rust er nog een hypotheek op je koopwoning? Dan is het niet vanzelfsprekend dat een bank akkoord gaat met verhuur. De overheid is bezig met een wetswijziging, zodat voor banken de risico's afnemen. Het is de bedoeling dat je bij verkoop het contract met je huurder mag opzeggen. Als je namelijk je huis verkoopt en de huurder gaat er niet uit, dan heeft dat gevolgen voor de waarde van je woning.

Verder kan de hospitaregeling fiscaal interessant zijn, omdat je tot een bedrag van 5998 euro binnen de kamerverhuurvrijstelling valt en dit belastingvrij mag ontvangen. Het kan ook zo zijn dat een huurder niet alleen kale huur betaalt, maar ook mee-eet of op een andere manier zorg levert. Het is verstandig om de componenten kost en inwoning te scheiden, zodat duidelijk is wat de kale huur is en wat je extra betaalt. Verder heeft hospitaverhuur geen invloed op een AOW-, WIA-, Wajong- of WW-uitkering, en ook niet op inkomsten uit de Algemene Nabestaandenwet (Anw) of op toeslagen zoals huurtoeslag, kinderopvangtoeslag, zorgtoeslag of kindgebonden budget. Wel kan hospitaverhuur gevolgen hebben voor een bijstandsuitkering.

De hospitaregeling gaat de woningmarkt niet uit het slop halen. Wel is de regeling eenvoudig in te voeren ‘laaghangend fruit ‘ dat een stap kan betekenen in het verder vlottrekken van de woningmarkt.