Het belang van cash in de permanente portefeuille | André van Luijk

Artikel: André van Luijk

In artikelen, podcasts, e-books en andere beleggingsinformatie gaat het zelden over het belang van cash. Toch speelt cash een cruciale rol binnen vermogensopbouw. Sterker nog: te weinig cash kan het rendement op lange termijn juist negatief beïnvloeden. Dat klinkt misschien tegenintuïtief, maar ik leg graag uit waarom.

De liquiditeitsratio: een les uit het bedrijfsleven

Binnen een onderneming zijn verschillende financiële ratio’s van belang, waaronder de liquiditeitsratio. Een veelgebruikte veilige norm is 1,25. Dat betekent: als er in een jaar €1 uitgaat, moet er ongeveer €1,25 binnenkomen. Die extra ruimte is nodig omdat inkomsten en uitgaven fluctueren. De ene periode zijn de kosten hoger dan de andere.

Waarom we privé anders omgaan met cash dan in bedrijven

Opvallend genoeg passen we dit principe vaak wél toe op bedrijven, maar niet op ons privévermogen. Zodra mensen geld op hun rekening hebben, ontstaat al snel het gevoel dat er “iets mee moet gebeuren”, omdat inflatie de koopkracht aantast. Dat is ook terecht. Tegelijkertijd gaat de theorie van de permanente portefeuille juist uit van een verdeling waarbij ongeveer een kwart van het vermogen uit cash bestaat, en driekwart wordt belegd.

Te veel beleggen: een onderschat risico

In de praktijk zie ik vaak het tegenovergestelde: mensen beleggen te veel. Zowel particulieren als bedrijven hebben een buffer nodig voor onverwachte gebeurtenissen. Een eenvoudig voorbeeld maakt dat duidelijk. Stel dat je €30.000 aan vermogen hebt en dit volledig belegt. Op datzelfde moment gaat je auto onverwacht kapot en moet je een andere aanschaffen. Het risico is dan dat je precies op dat moment je beleggingen moet verkopen.

Tussentijdse dalingen horen nu eenmaal bij beleggen. Stel dat je portefeuille met 20% daalt, van €30.000 naar €24.000. Als je vervolgens gedwongen bent om €15.000 uit te geven aan een andere auto, blijft er nog maar €9.000 over. Om het verlies van €6.000 goed te maken, moet dat resterende bedrag vervolgens een rendement van maar liefst 67% behalen. Dat is een zware opgave.

Kortetermijnrisico’s versus langetermijnbeleggingen

Wat gebeurt hier eigenlijk? In het leven krijg je te maken met kortetermijnrisico’s, zoals een kapotte auto, medische kosten of tijdelijke werkloosheid. Als je geen cashbuffer hebt, vermeng je deze negatieve kortetermijnrisico’s met langetermijnbeleggingen die juist bedoeld zijn voor vermogensgroei. Dat werkt vrijwel altijd nadelig voor je uiteindelijke rendement.

Cash als ‘speelgeld’ voor onverwachte life events

Daarom is het verstandig om een deel van je vermogen te reserveren als ‘speelgeld’ voor dit soort gebeurtenissen. Bij een vermogen van bijvoorbeeld €60.000 kan een verdeling van een kwart cash, een kwart goud, een kwart aandelen en een kwart obligaties prima passend zijn.

De permanente portefeuille in de praktijk

De theorie van de permanente portefeuille wordt echter soms dogmatisch toegepast, ook bij zeer grote vermogens. Bij een vermogen van bijvoorbeeld €1.000.000 is een kwart cash meestal niet logisch. Dan laat je onnodig rendement liggen, terwijl inflatie langzaam maar zeker de waarde van dat geld aantast. De buffer die nodig is voor ‘life events’ groeit immers niet evenredig mee met het vermogen.

Wat een verstandige buffer is, blijft bovendien deels subjectief. Voor het ene huishouden is €10.000 voldoende, terwijl een ander zich pas comfortabel voelt met €50.000 aan cash. Mijn overtuiging is daarom dat je niet krampachtig moet vasthouden aan vaste percentages, maar de verdeling moet afstemmen op je persoonlijke situatie.

Waarom dan toch te weinig cash aanhouden?

Waarom houden mensen dan toch vaak te weinig cash aan? Dat komt deels doordat beleggingen zoals aandelen, goud of ETF’s de illusie geven van volledige liquiditeit. Technisch gezien zijn ze ook liquide, maar inhoudelijk zijn het langetermijninvesteringen. Wie voor €30.000 een garage koopt en verder geen vermogen heeft, schrikt vaak terug omdat er dan geen cashbuffer meer overblijft. In feite zou je op dezelfde manier moeten kijken naar andere langetermijnbeleggingen. Aandelen, goud, vastgoed, obligaties of bitcoin koop je niet met de intentie om ze drie maanden later weer te verkopen.

Daarom kan het heel logisch zijn dat je bij een vermogen van €40.000 ongeveer 25% cash aanhoudt, terwijl je bij een vermogen van een miljoen misschien genoegen neemt met 5%.

In het volgende artikel ga ik dieper in op de rol van goud binnen de permanente portefeuille.